Loạn thị là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và phòng tránh từ DokCrazy

Loạn thị là gì và tại sao ngày càng nhiều người trẻ mắc phải? Đây là một trong những tật khúc xạ phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến thị lực, gây mỏi mắt, nhìn mờ và giảm chất lượng cuộc sống. Trong thời đại công nghệ, thói quen sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều càng làm gia tăng nguy cơ mắc loạn thị. Bài viết dưới đây của Dok Crazy sẽ giúp bạn hiểu rõ loạn thị là gì, nhận biết sớm các triệu chứng, nguyên nhân tiềm ẩn và những phương pháp điều trị hiệu quả để bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh mỗi ngày.

Loạn thị là gì?

Để hiểu rõ về tình trạng này, chúng ta sẽ đi từ khái niệm cơ bản đến cách phân biệt với các tật khúc xạ khác và tìm hiểu các loại loạn thị phổ biến hiện nay.

Định nghĩa loạn thị

Loạn thị (Astigmatism) là một tật khúc xạ của mắt xảy ra khi giác mạc hoặc thủy tinh thể có hình dạng không đều, khiến ánh sáng không thể hội tụ đúng trên võng mạc. Thay vì tạo ra một điểm hội tụ duy nhất, ánh sáng sẽ tạo thành nhiều điểm hoặc đường thẳng khác nhau, dẫn đến hình ảnh bị mờ hoặc méo mó.

Phân biệt loạn thị với cận thị và viễn thị

Nhiều bạn trẻ thường nhầm lẫn giữa loạn thị với cận thị hay viễn thị. Sự khác biệt chính nằm ở:

Cận thị: Chỉ nhìn mờ ở xa, nhìn gần vẫn rõ
Viễn thị: Chỉ nhìn mờ ở gần, nhìn xa vẫn ổn
Loạn thị: Nhìn mờ ở cả khoảng cách xa và gần

Điều đặc biệt là loạn thị có thể xuất hiện độc lập hoặc kết hợp với cận/viễn thị. Trường hợp vừa cận thị vừa loạn thị khá phổ biến, khiến người bệnh cần phải đeo kính có cả độ cận và độ loạn thị để điều chỉnh thị lực.

Xem thêm: Dấu hiệu của cận thị nhẹ là gì? Hướng dẫn nhận biết và chăm sóc hiệu quả

Các loại loạn thị

Dựa vào đặc điểm và mức độ, loạn thị được phân thành các loại sau:

Loạn thị đều (Regular): Giác mạc cong đều theo một hướng nhất định, dễ điều chỉnh bằng kính
Loạn thị không đều (Irregular): Giác mạc cong không đều, phức tạp hơn trong điều trị

Nếu phân theo trục loạn thị thì loạn thị sẽ được chia thành 3 dạng sau:

Loạn thị trục đứng: Trục chính theo phương thẳng đứng (90 độ)
Loạn thị trục ngang: Trục chính theo phương ngang (180 độ)
Loạn thị trục chéo: Trục chính lệch so với phương đứng và ngang

Loạn thị là gì?

Triệu chứng phổ biến của người bị loạn thị

Nhận biết dấu hiệu loạn thị sớm giúp bạn có hướng xử lý kịp thời, tránh ảnh hưởng đến học tập và công việc. Dưới đây là những biểu hiện điển hình mà bạn nên lưu ý.

Nhìn mờ, hình ảnh méo mó ở mọi khoảng cách

Triệu chứng đặc trưng nhất của loạn thị là nhìn mọi thứ đều bị mờ và méo, không phân biệt xa hay gần. Bạn có thể thấy:

Chữ cái bị méo, không rõ nét
Đường thẳng trở thành đường cong
Ánh sáng bị tán xạ, tạo thành những vệt sáng

Đau đầu, mỏi mắt, nhức quanh hốc mắt

Do mắt phải làm việc quá sức để cố gắng lấy nét, người loạn thị thường xuyên gặp:

Đau đầu sau khi nhìn lâu
Cảm giác mỏi mắt, nặng mi
Nhức mỏi quanh hốc mắt và thái dương
Khô mắt do ít chớp mắt

Khó tập trung khi đọc sách hoặc nhìn lâu vào màn hình

Với thời đại công nghệ như hiện nay, loạn thị càng trở nên khó chịu khi:

Đọc sách lâu bị mờ chữ, đau đầu
Nhìn máy tính, điện thoại không tập trung được
Học bài hiệu quả thấp do mắt mỏi nhanh
Chơi game hoặc xem phim bị khó chịu

Hay nheo mắt để nhìn rõ hơn

Người loạn thị thường có thói quen nheo mắt để cố gắng nhìn rõ hơn. Tuy nhiên, việc nheo mắt thường xuyên có thể gây:

Căng cơ mắt và vùng xung quanh
Tăng nguy cơ xuất hiện nếp nhăn sớm
Làm tình trạng mỏi mắt nặng hơn

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây loạn thị

Hiểu rõ nguyên nhân gây loạn thị giúp bạn có biện pháp phòng ngừa hiệu quả và bảo vệ thị lực tốt hơn.

Di truyền từ cha mẹ

Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng nhất trong việc hình thành loạn thị. Nếu cha hoặc mẹ mắc loạn thị, con cái sẽ có nguy cơ cao kế thừa tình trạng này do hình dạng giác mạc được quyết định phần lớn bởi yếu tố di truyền. Trong nhiều trường hợp, loạn thị bẩm sinh đã xuất hiện ngay từ khi trẻ còn nhỏ, ảnh hưởng đến quá trình phát triển thị lực nếu không được phát hiện và can thiệp sớm.

Do chấn thương, phẫu thuật mắt

Chấn thương và phẫu thuật mắt cũng có thể gây ra loạn thị. Trong một số trường hợp, loạn thị không phải bẩm sinh mà xuất hiện sau khi mắt bị tổn thương. Cụ thể, chấn thương có thể khiến giác mạc bị biến dạng, dẫn đến rối loạn khúc xạ ánh sáng. Ngoài ra, các ca phẫu thuật mắt – đặc biệt là phẫu thuật liên quan đến giác mạc – cũng có thể làm thay đổi cấu trúc bề mặt của giác mạc. Thậm chí, nhiễm trùng mắt nghiêm trọng để lại sẹo giác mạc cũng là nguyên nhân gây loạn thị thứ phát, ảnh hưởng đến thị lực lâu dài.

Thói quen sinh hoạt: ngồi sai tư thế, ánh sáng yếu

Thói quen sinh hoạt không đúng cách có thể khiến loạn thị trở nên nghiêm trọng hơn. Dù không phải là nguyên nhân trực tiếp gây loạn thị, nhưng việc ngồi học hay làm việc sai tư thế trong thời gian dài, đọc sách hoặc sử dụng điện thoại trong điều kiện ánh sáng yếu đều góp phần làm tăng áp lực lên mắt. Thói quen dụi mắt thường xuyên cũng có thể ảnh hưởng đến giác mạc, khiến tình trạng loạn thị tiến triển nhanh hơn. Đặc biệt, việc không đeo kính điều chỉnh sau khi đã được chẩn đoán loạn thị sẽ làm giảm hiệu quả điều trị và ảnh hưởng đến thị lực về lâu dài.

Thoái hóa giác mạc (keratoconus) – ít gặp nhưng nguy hiểm

Đây là tình trạng giác mạc dần mỏng và lồi ra như hình nón, gây loạn thị không đều nghiêm trọng. Tuy ít gặp nhưng cần theo dõi chặt chẽ vì có thể tiến triển nhanh và ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây loạn thị

Loạn thị ảnh hưởng như thế nào đến thị lực và cuộc sống?

Loạn thị không chỉ đơn thuần là vấn đề về mắt mà còn tác động đáng kể đến chất lượng cuộc sống, đặc biệt với các bạn trẻ đang trong độ tuổi học tập và làm việc.

Giảm chất lượng học tập, làm việc, lái xe

Loạn thị có thể gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày:

Học tập: Đọc sách mỏi mắt nhanh, khó tập trung, hiệu quả học giảm
Làm việc: Đặc biệt khó khăn với công việc cần nhìn máy tính nhiều
Lái xe: Nhìn biển báo, đèn tín hiệu không rõ, tiềm ẩn nguy hiểm tai nạn
Sinh hoạt: Khó nhận diện khuôn mặt người khác từ xa

Gây mệt mỏi thị giác kéo dài

Do mắt phải "làm việc quá giờ" để cố gắng lấy nét:

Mắt mỏi nhanh hơn bình thường
Đau đầu thường xuyên, đặc biệt cuối ngày
Giảm khả năng tập trung trong thời gian dài
Ảnh hưởng đến tâm trạng và năng suất làm việc

Ở trẻ em – dễ dẫn đến nhược thị nếu không điều chỉnh kịp thời

Loạn thị ở trẻ em đặc biệt nguy hiểm vì:

Não bộ chưa phát triển hoàn thiện, dễ "bỏ qua" hình ảnh mờ từ mắt loạn thị
Dẫn đến nhược thị (lazy eye) - mắt không được sử dụng sẽ yếu dần
Ảnh hưởng đến việc học đọc, viết và phát triển trí tuệ
Khó khắc phục nếu phát hiện muộn sau 8 tuổi

Cách chẩn đoán loạn thị chính xác

Kiểm tra loạn thị đúng cách là bước đầu tiên quan trọng để có phương án điều trị phù hợp. Hiện nay có nhiều phương pháp chẩn đoán hiện đại và chính xác.

Khám đo khúc xạ bằng bảng chữ cái và máy autorefractometer

Đây là phương pháp cơ bản và phổ biến nhất:

Dùng bảng đo thị lực: Xác định mức độ nhìn rõ ở các khoảng cách khác nhau
Máy đo khúc xạ tự động: Cho kết quả nhanh về độ loạn thị, trục loạn thị
Kiểm tra với kính thử: Bác sĩ sẽ cho thử nhiều độ kính khác nhau để tìm ra độ chính xác nhất

Soi đáy mắt, kiểm tra hình dạng giác mạc

Đây là phương pháp phổ biến nhất để chẩn đoán loạn thị, gồm các bước đơn giản nhưng hiệu quả giúp xác định chính xác tình trạng thị lực:

Đo thị lực bằng bảng chữ: Kiểm tra khả năng nhìn rõ ở các khoảng cách khác nhau.
Máy đo khúc xạ tự động: Cho kết quả nhanh về độ loạn thị và trục loạn thị.
Kiểm tra với kính thử: Dùng nhiều loại kính để tìm ra độ phù hợp nhất.
Đo độ cong giác mạc: Xác định hình dạng giác mạc – nguyên nhân chính gây loạn thị.
Chụp bản đồ giác mạc: Áp dụng trong trường hợp loạn thị phức tạp hoặc cần can thiệp phẫu thuật.

Đo loạn thị tại các cơ sở chuyên khoa mắt hoặc cửa hàng kính uy tín

Bạn có thể kiểm tra loạn thị tại bệnh viện mắt chuyên khoa hoặc các cửa hàng kính uy tín như DokCrazy. Việc thăm khám tại bệnh viện giúp đảm bảo kết quả chính xác và có thể phát hiện thêm các bệnh lý về mắt phức tạp khác. Tuy nhiên, nếu bạn cần sự tiện lợi và nhanh chóng, cửa hàng kính như DokCrazy là lựa chọn lý tưởng. Tại đây, bạn được đo mắt miễn phí bằng máy móc hiện đại, xác định chính xác độ loạn thị và được tư vấn chọn gọng kính phù hợp với nhu cầu và phong cách cá nhân.

Cách chẩn đoán loạn thị chính xác

Loạn thị có chữa được không?

Loạn thị có tự khỏi không? Thật không may, loạn thị không thể tự khỏi mà cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, với các phương pháp hiện đại như đeo kính, kính áp tròng hoặc phẫu thuật, thị lực có thể được cải thiện hoàn toàn và ổn định.

Đặc biệt, việc điều trị đúng cách không chỉ giúp nhìn rõ hơn mà còn:

Giảm mỏi mắt và đau đầu
Cải thiện chất lượng cuộc sống
Ngăn ngừa các biến chứng về mắt
Tăng hiệu quả học tập và làm việc

Cách điều trị loạn thị hiệu quả

Hiện nay có ba phương pháp chính để điều trị loạn thị, mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm riêng phù hợp với từng đối tượng.

Đeo kính loạn thị (phổ biến nhất)

Đeo kính loạn thị là phương pháp điều trị phổ biến và được nhiều người lựa chọn nhất hiện nay. Ưu điểm của phương pháp này là tính an toàn vì không xâm lấn, có thể dễ dàng điều chỉnh độ khi thị lực thay đổi. Kính loạn thị cũng mang lại hiệu quả nhanh chóng, giúp cải thiện thị lực ngay sau khi đeo. Về mặt chi phí, đây là giải pháp kinh tế, phù hợp với mọi lứa tuổi và điều kiện tài chính. Ngoài ra, kính còn có nhiều kiểu dáng thời trang, đặc biệt phù hợp với giới trẻ muốn vừa bảo vệ mắt vừa thể hiện phong cách.

Dùng kính áp tròng chuyên dụng (toric lens)

Dùng kính áp tròng chuyên dụng (toric lens) là một lựa chọn hiện đại trong điều trị loạn thị. Loại kính này có thiết kế đặc biệt để phù hợp với giác mạc không đều, mang lại tầm nhìn rõ nét và nhiều lợi ích vượt trội. Ưu điểm nổi bật của toric lens là tính thẩm mỹ cao, không ảnh hưởng đến ngoại hình, đặc biệt phù hợp với người trẻ và những ai thường xuyên xuất hiện trước đám đông. Ngoài ra, kính còn mang lại trường nhìn rộng hơn, thuận tiện khi chơi thể thao và không bị ảnh hưởng bởi thời tiết như mưa hay sương mù.

Phẫu thuật khúc xạ: LASIK, PRK – dành cho người đủ điều kiện

Phẫu thuật khúc xạ (LASIK, PRK) là phương pháp hiện đại dành cho những người muốn điều trị loạn thị triệt để. Tuy không áp dụng cho tất cả mọi người, nhưng đây là lựa chọn phù hợp nếu bạn trên 18 tuổi, có độ loạn thị ổn định, không mắc các bệnh lý về mắt và sở hữu giác mạc đủ dày, khỏe mạnh. Phẫu thuật giúp loại bỏ sự phụ thuộc vào kính, mang lại thị lực rõ ràng và tự do trong sinh hoạt.

Vậy loạn thị bao nhiêu là nặng để cần phẫu thuật? Thông thường, nếu bạn bị loạn thị từ 3 dioptre trở lên và tình trạng này ảnh hưởng nhiều đến công việc, học tập hoặc chất lượng cuộc sống, bác sĩ sẽ cân nhắc chỉ định phẫu thuật sau khi kiểm tra kỹ lưỡng.

Xem thêm:

Sản phẩm gọng kính cho người loạn thị từ DokCrazy phù hợp, giá tốt

Với những người lựa chọn đeo kính để điều chỉnh loạn thị, việc chọn gọng kính phù hợp vô cùng quan trọng. DokCrazy tự hào mang đến bộ sưu tập gọng kính thời trang, chất lượng cao, đặc biệt phù hợp với giới trẻ năng động.

Gọng kính nhựa DokCrazy nổi bật với:

Chất liệu Acetate cao cấp, nhẹ và bền
Thiết kế unisex, phù hợp cả nam và nữ
Màu sắc đa dạng, thể hiện cá tính riêng
Dễ dàng gắn tròng loạn thị với độ chính xác cao
Giá cả phải chăng, phù hợp sinh viên và người trẻ

Gọng kính nhựa DokCrazy nổi bật

Gọng kính kim loại DokCrazy mang lại:

Vẻ ngoài thanh lịch, chuyên nghiệp
Chất liệu thép không gỉ, chống ăn mòn
Trọng lượng nhẹ, đeo thoải mái cả ngày
Độ bền cao, sử dụng lâu dài
Phù hợp môi trường công sở và học đường

Gọng kính kim loại DokCrazy

Cách phòng ngừa và kiểm soát loạn thị

Mặc dù loạn thị chủ yếu do yếu tố di truyền, nhưng việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa vẫn giúp hạn chế sự tiến triển và bảo vệ sức khỏe mắt tổng thể.

Giữ tư thế đúng khi học và làm việc

Giữ tư thế đúng khi học và làm việc là cách đơn giản nhưng hiệu quả để ngăn ngừa loạn thị tiến triển. Hãy luôn ngồi thẳng lưng, tránh cúi đầu quá sát vào sách vở để giảm áp lực lên mắt. Khi sử dụng máy tính, nên giữ khoảng cách 50–60cm và điều chỉnh màn hình ngang tầm mắt để mắt không phải điều tiết quá mức. Ngoài ra, bạn nên nghỉ ngơi 10–15 phút sau mỗi giờ làm việc để mắt được thư giãn, giảm nguy cơ mỏi mắt và rối loạn thị lực.

Đảm bảo ánh sáng đủ và đều

Đảm bảo ánh sáng đủ và đều là yếu tố quan trọng giúp bảo vệ thị lực và hạn chế loạn thị. Hãy sử dụng đèn bàn có ánh sáng trắng, dịu mắt và không gây chói, đặc biệt khi học tập hoặc làm việc vào buổi tối. Tránh đọc sách trong điều kiện ánh sáng quá yếu hoặc quá mạnh, vì điều này khiến mắt phải điều tiết quá mức. Khi sử dụng máy tính, nên bật ánh sáng phòng để giảm độ tương phản giữa màn hình và không gian xung quanh.

Không dùng thiết bị điện tử quá lâu – áp dụng quy tắc 20-20-20

Không nên sử dụng thiết bị điện tử quá lâu – hãy áp dụng quy tắc 20-20-20 để bảo vệ mắt. Đây là một phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả giúp giảm mỏi mắt do nhìn màn hình liên tục. Cụ thể, sau mỗi 20 phút làm việc, bạn nên nhìn vào một vật cách xa 20 feet (khoảng 6 mét) trong ít nhất 20 giây. Thói quen này giúp mắt được thư giãn, hạn chế điều tiết quá mức và phòng ngừa các vấn đề về thị lực, bao gồm cả loạn thị.

Khám mắt định kỳ và đeo kính đúng độ, đúng trục

Khám mắt định kỳ và đeo kính đúng độ, đúng trục là cách quan trọng để kiểm soát loạn thị hiệu quả. Bạn nên khám mắt ít nhất 1 lần mỗi năm để theo dõi sự thay đổi về độ loạn và trục loạn thị. Việc đeo kính đúng độ, đúng trục sẽ giúp cải thiện thị lực và ngăn tình trạng tiến triển xấu hơn. Tuyệt đối không tự ý thay đổi độ kính nếu không có chỉ định của bác sĩ, đồng thời nên thay tròng kính nếu có dấu hiệu trầy xước hoặc hư hỏng để đảm bảo chất lượng nhìn.

Địa chỉ đo mắt và mua kính loạn thị uy tín tại Hà Nội

Khi đã hiểu rõ về loạn thị và cách điều trị, việc lựa chọn địa chỉ đo mắt và mua kính uy tín là bước quan trọng tiếp theo. DokCrazy – Thương hiệu kính mắt local chất lượng cao, được thiết kế đặc biệt cho giới trẻ Việt Nam với những ưu điểm vượt trội:

Tư vấn chọn mắt kính, chất liệu và kiểu dáng phù hợp với khuôn mặt
Gọng kính thời trang: từ phong cách street style đến công sở thanh lịch
Gọng chuyên dụng: phù hợp với người có độ loạn thị cao
Gọng chống mỏi: tích hợp công nghệ chống ánh sáng xanh

Chính sách hậu mãi tốt:

Bảo hành gọng kính 12 tháng
Đổi trả trong 3 ngày nếu không phù hợp
Hỗ trợ điều chỉnh gọng miễn phí suốt đời
Vệ sinh, bảo dưỡng kính định kỳ

Mua hàng tiện lợi:

Mua online dễ dàng: Truy cập https://dokcrazy.com
Hotline hỗ trợ: 0862.305.268
Giao hàng toàn quốc với chính sách ưu đãi

Hiểu rõ loạn thị là gì và cách nhận biết sớm các triệu chứng sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe thị lực. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp như đeo kính, dùng kính áp tròng hay phẫu thuật khúc xạ cần dựa trên chỉ định chuyên môn và tình trạng cụ thể của từng người. Đừng để loạn thị ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của bạn. Hãy theo dõi Dok Crazy để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về các vấn đề thị lực, xu hướng kính thời trang và dịch vụ đo mắt chính xác – hoặc truy cập ngay để chọn mua sản phẩm phù hợp với nhu cầu của bạn!